Fransızca Tercümelerde Çeviribilim Hakkında Merak Edilenler
İnsanlar, asırlar boyu süren gelişimlerin ve değişimlerin sonunda coğrafyanın farklı bölgelerine dağılıp kendi kültürlerini ve bunun doğal bir sonucu olarak da kendi dillerini oluşturmuştur. İnsan, sosyal bir varlıktır ve devamlı olarak etrafındakilerle iletişim kurma halindedir. Zaman içerisinde gitgide küreselleşen dünyanın bir sonucu olarak, topluluklar kendi dilleri dışında herhangi bir dil konuşan topluluklarla da etkileşim haline girer olmuştur. Tüm bunlara bağlı olarak denilebilir ki Fransızca çeviri, geçmişten bugüne her daim ihtiyaç duyulan bir alan olarak kendini göstermiştir. Öyle ki, Fransızca çevirinin tarihi Sümerler dönemine kadar uzanmaktadır. Bu dönemde çeviriler, taş duvarlar üzerine elle yazılmış; ilerleyen zamanlarda matbaanın bulunmasıyla kâğıt üzerine geçmiştir. Tarih boyunca nasıl yapılması gerektiğiyle ilgili çeşitli tartışmalara neden olan Fransızca çevirinin, bir bilim olarak ele alınması ise 20. yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşmiştir. Türkiye’de Fransızca Çeviribilim’e yönelik ilk eğitimler 1980’li yıllarda ‘Mütercim-Tercümanlık’ adı altında verilmeye başlanmıştır.
Günümüzde verilen Fransızca Çeviribilim eğitimlerinin müfredatında, sadece dil öğretimi yer almamaktadır. Bununla birlikte; edebiyat, hukuk, iktisat, tıp ve tarih gibi alanlar da müfredatın dâhilindedir. Fransızca Çeviribilim’in en önemli özelliğinden bahsetmek gerekirse şunlar söylenebilir: Bu bölüm, çok dillilik ve çok kültürlülük demektir. Öyle ki, bölümde verilen eğitimin amacı sadece dil ve çevirmenlik mesleğini kişilere öğretmek değildir. Fransızca Çeviribilim, öğrencilerine çevirisi yapılan dilin kültürünü öğretir ve böylelikle o öğrencinin meslek hayatı boyunca kültürler arasında bir köprü niteliği üstlenmesini sağlar.
Fransızca Çeviribilim, bölümü okuyan öğrencilerine filolojiden çok daha fazlasını verir. Bunu bir örnekle açıklamak gerekirse; Fransızca Çevirisini yaptığınız metinde bir atasözünün yer aldığını düşünün. Atasözleri, tamamıyla bir kültürün yansıması olduğu için bu atasözünü hedef dile olduğu gibi aktarmanız yanlış bir seçim olacaktır. Bunun yerine hedef dilde, bahsi geçen bu atasözünün anlatmak istediğini karşılayacak bir atasözü bulmanız ve kullanmanız gerekmektedir. İşte, Fransızca Çeviribilim size toplumlara ait kültürleri de öğreteceği için bu atasözünü rahatlıkla bulmanız mümkün olacaktır.
